CỮ ĂN – XÂY DỰNG TỪ NHỮNG THÓI QUEN NHỎ NHẤT
Ở giai đoạn sơ sinh, hệ tiêu hóa và phản xạ bú của con vẫn đang dần hoàn thiện. Việc thiết lập cữ bú hợp lý sẽ giúp con ăn đủ, không quá đói cũng không quá no, từ đó giảm các vấn đề như ọc sữa, nôn trớ hay biếng bú về sau.
Nguyên tắc 1: Tính lượng sữa phù hợp
Một công thức đơn giản nhưng hiệu quả để xác định lượng sữa mỗi cữ là: Cân nặng x 20ml/lần bú.
Ví dụ, bé 5kg sẽ cần khoảng 100ml sữa mỗi cữ. Trung bình mỗi ngày con sẽ bú khoảng 8 lần, cách nhau 2–3 tiếng. Tuy nhiên, mẹ cần quan sát phản ứng của con sau khi bú: nếu bé ti hết bình mà vẫn tỏ ra “thòm thèm”, hãy tăng thêm 10–20ml ở lần bú tiếp theo. Ngược lại, nếu con hay ọc sữa, nôn nhẹ sau bú, mẹ nên giảm 10–20ml để phù hợp hơn với khả năng tiêu hóa của con.
Nguyên tắc 2: Giãn cữ hợp lý
Khi trẻ lớn dần, dạ dày đã phát triển và có thể chứa được nhiều sữa hơn, mẹ nên bắt đầu giãn cữ – đặc biệt là giãn cữ đêm. Giãn cữ không có nghĩa là “bỏ bữa” mà là để con đói thực sự mới ăn. Khi đói thật, con sẽ bú no hơn, ngủ sâu hơn, và quá trình tiêu hóa cũng hoạt động hiệu quả hơn.
Ở giai đoạn này, hệ tiêu hóa của con còn rất non nớt nên mẹ cần hỗ trợ bằng cách bổ sung men vi sinh phù hợp. Men vi sinh giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, tăng cường hấp thu và giảm các triệu chứng như đầy hơi, khó tiêu, nôn trớ. Một hệ tiêu hóa khỏe mạnh sẽ là nền tảng để con ăn ngon, ngủ ngon và phát triển toàn diện hơn.
CỮ NGỦ – GIÚP CON CÂN BẰNG NHỊP SINH HỌC
Giấc ngủ đóng vai trò không kém phần quan trọng so với việc ăn uống, bởi khi ngủ, cơ thể trẻ tiết ra hormone tăng trưởng, hỗ trợ phát triển chiều cao, não bộ và hệ miễn dịch.
Nguyên tắc 3: Dạy con phân biệt ngày – đêm
Từ những tuần đầu sau sinh, mẹ có thể giúp con làm quen với sự khác biệt giữa ngày và đêm. Ban ngày, hãy mở rèm cho ánh sáng tự nhiên vào phòng, nói chuyện và chơi cùng con để con nhận biết đây là “thời gian thức”. Ngược lại, vào ban đêm, mẹ nên tắt đèn, giữ không gian yên tĩnh, hạn chế thay bỉm hoặc nói chuyện. Khi làm điều này đều đặn, bé sẽ dần hình thành thói quen ngủ sâu hơn vào ban đêm và tỉnh táo hơn vào ban ngày.
Nguyên tắc 4: Áp dụng trình tự E-A-S (Eat – Activity – Sleep)
Đây là phương pháp giúp con hình thành chu kỳ sinh hoạt khoa học và dễ đoán hơn.
-
E (Eat): Dậy là ăn no, đảm bảo bé được cung cấp năng lượng ngay khi tỉnh dậy.
-
A (Activity): Sau khi ăn, cho con chơi nhẹ nhàng 10–20 phút tùy theo độ tuổi – có thể là nói chuyện, mát-xa, hoặc cho con nằm sấp.
-
S (Sleep): Khi con có dấu hiệu mệt (ngáp, dụi mắt, rên nhẹ), mẹ nhẹ nhàng đưa con vào giấc ngủ. Sau khi con dậy, chu trình lại bắt đầu lại từ đầu.
Trình tự này giúp con tránh tình trạng bú rồi ngủ liền (vì dễ tạo thói quen bú vặt, ngủ chập chờn), đồng thời giúp mẹ nắm rõ cữ sinh hoạt của bé, dễ điều chỉnh khi cần.
CÂN ĐỐI GIẤC NGỦ NGÀY – KHÔNG QUÁ DÀI, KHÔNG QUÁ MUỘN
Nguyên tắc 5: Giấc ngủ ngày hợp lý giúp con ngủ đêm sâu hơn
Trẻ sơ sinh thường ngủ nhiều, nhưng giấc ngủ cần được phân bố hợp lý. Trung bình, mỗi ngày con nên có 4–5 giấc ngủ ngắn, tổng thời gian khoảng 4–5 tiếng. Riêng giấc cuối cùng trong ngày (khoảng 17–18h) chỉ nên kéo dài 30 phút và không để con ngủ sâu, nếu không con sẽ khó vào giấc đêm.
Mẹ cũng nên để con ngủ trước 21h, vì sau mốc này cơ thể trẻ sẽ giảm dần khả năng tiết hormone tăng trưởng. Một giấc ngủ đêm sâu từ sớm giúp con phát triển chiều cao, cải thiện miễn dịch và duy trì tâm trạng ổn định hơn trong ngày hôm sau.
HỖ TRỢ GIẤC NGỦ SÂU VÀ PHÁT TRIỂN NÃO BỘ
Mỗi bé có chu kỳ ngủ khác nhau, nhưng mẹ có thể quan sát dấu hiệu buồn ngủ của con như ngáp, dụi mắt, nhìn xa xăm hoặc bỗng trở nên cáu gắt. Khi thấy những dấu hiệu đó, hãy nhanh chóng đưa con vào giấc để tránh “quá mệt” – vì nếu để con quá mệt, não bộ sẽ kích thích hormone căng thẳng khiến con khó ngủ, ngủ nông hoặc hay giật mình.
Ngoài ra, các nghiên cứu cho thấy DHA đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sự phát triển của não bộ và điều hòa giấc ngủ ở trẻ nhỏ. Khi được bổ sung DHA đúng hàm lượng phù hợp với giai đoạn 0–6 tháng, con sẽ dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn, ngủ sâu hơn và tỉnh dậy sảng khoái.
0–6 tháng là giai đoạn nền tảng để hình thành nhịp sinh học và thói quen ăn – ngủ của trẻ. Khi mẹ xây dựng được nếp sinh hoạt ổn định, con không chỉ ăn ngoan, ngủ sâu mà còn phát triển toàn diện hơn cả về thể chất lẫn tinh thần. Hãy bắt đầu bằng những điều nhỏ nhất: cữ bú hợp lý, giãn cữ khoa học, trình tự E-A-S, giấc ngủ đúng giờ và hỗ trợ tiêu hóa – giấc ngủ bằng men vi sinh, kẽm và DHA phù hợp.